Tarzan de la simioj

Ĉapitro 3

Vivo kaj morto


--> Indekso <-- | --> X-konvencia versio <-- | --> Latin-3 versio <--


La mateno trovis ilin preskaŭ tute ne renovigitaj, sed kun sento de intensa malstreĉiĝo ili vidis la tagiĝon.

Tuj post kiam ili magre matenmanĝis je salporkaĵo, kafo kaj bulkoj, Clayton komencis labori je ilia domo, ĉar li komprenis, ke ili povos esperi nenian sekurecon kaj nenian mensan pacon en la nokto ĝis kvar fortikaj muroj efike baros de ili la ĝangalan vivon de ili.

La tasko estis laciga, kaj bezonis la pli longan parton de monato, kvankam li konstruis nur unu malgrandan ĉambron. Li faris sian kabanon el trunketoj kun diametro proksimume dekkvincentimetra, ŝtopante la intertruojn per argilo, kiun li trovis eble metron sub la tersupraĵa grundo.

Unuflanke li konstruis kamenon el ŝtonetoj desur la strando. Tiujn li fiksis en argilo, kaj kompletiginte la domon li tavolis la tutan eksteran supraĵon per argilo, gxis dekcentimetra dikeco.

En la fenestra apertaĵo li fiksis branĉetojn kun ducentimetraj diametroj, kaj vertikale kaj horizontale, teksante ilin tiel, ke ili konsistigu fortikan kradon, kiu povus kontraŭstari la povojn de forta besto. Ili tiel havigis al si kaj aeron kaj konvenan aerumadon, sen timo pri eventuala perdo de sekureco en la kabano.

La A-forman tegmenton ili tegis per branĉetoj kunkuŝigitaj, kaj kovritaj de longaj ĝangalaj greseroj kaj palmfoliegoj, kun fina kovraĵo el argilo.

La pordon li konstruis el pecoj de la pakokestoj tenintaj iliajn havaĵojn, najlante unu pecon sur alia, transigante la vejndirektojn, ĝis li havis solidaĵon dikan je ok centimetroj kaj tiom fortikega, ke ambaŭ devis ekridi kiam ili rigardis ĝin.

Jen frontis al Clayton la plej granda malfacilaĵo, ĉar tute mankis al li rimedon por pendigi tiun pezegan pordon jam konstruitan. Post dutaga laboro, li tamen sukcesis ellabori du grandajn lignajn ĉarnirojn, kaj per tiuj li pendigis la pordon tiel, ke ĝi facile fermiĝu kaj malfermiĝu.

La stukadon kaj aliajn kompletigaĵojn ili faris post enhejmiĝo, kio okazis tuj post finlaboro ĉe la tegmento; ili dumnokte amasigis siajn kestojn antaŭ la pordo, tiel havigante al si relative sekuran kaj komfortan loĝejon.

Relative facila estis konstruado de lito, seĝoj kaj bretoj, kaj fine de la dua monato ili estis bone enniĉiĝintaj kaj, krom se temis pri la konstanta timo pri atako fare de sovaĝbestoj kaj la ĉiam kreskanta soleco, ili sentis sin nek nekomfortaj nek malfeliĉaj.

Grandaj bestoj nokte graŭlis kaj muĝis ekster la kabaneto, sed ili tiom alkutimiĝis al la ofte ripetataj bruoj, ke ili baldaŭ pli-malpli malatentis tiujn, profunde tradormante la tutan nokton.

Tri fojojn ili ekrimarkis grandajn homsimilajn formojn kiel tiun de la unua nokto, sed neniam sufiĉe proksime por ekscii, cxu la duonviditaj formoj estas homaj aŭ bestaj.

La buntaj birdoj kaj la simietoj jam alkutimiĝis al siaj novaj konatoj, kaj, ĉar neniam antaŭe ili vidis homojn, ili baldaŭ, post malapero de la unua timo, venis pli kaj pli proksimen, pelataj de tiu stranga scivolemo, kiu regas la sovaĝbestojn de la arbaro kaj ĝangalo kaj stepo; do post la unua monato kelkaj el la birdoj eĉ kuraĝis akcepti manĝaĵetojn el la amikaj manoj de gesinjoroj Clayton.

Unu posttagmezon, dum Clayton prilaboris aldonan parton de la kabano, ĉar li intencis konstrui kelkajn pliajn ĉambrojn, pluraj el iliaj groteskaj amiketoj ŝrike kaj riproĉade alvenis tra la arbaro de la kresto. Eĉ fuĝante, ili time retrorigardis, kaj finfine ili haltis apud Clayton, ekscitite babilante al li kvazaŭ por averti lin pri alvenonta danĝero.

Li fine vidis ĝin, tiun, kiun tiom timis la simietoj — la hombeston, kiun gesinjoroj Clayton foje vidis.

Duonstare ĝi venis tra la ĝangalo, foje metante la pugnodorsojn sur la teron — granda homoida simiego, (1) kaj, alproksimiĝante, ĝi elgorĝigis basajn graŭlojn kaj, foje, bojon.

Clayton staris iom for de la kabano, veninte por faligi arbon aparte perfektan por la konstruado. Fariĝinte iomete malprudenta pro monatoj da seninterrompa sekureco, dum kiu periodo li tute ne vidis danĝerajn bestojn dum la taglumo, li lasis siajn fusilojn kaj revolverojn en la kabaneto, kaj nun, vidante la simiegon, kiu ŝoviĝis tra la veproj rekte al li, kaj de direkto kiu efektive malebligis eskapon, li sentis svagan frostotremeton sur la spino.

Li sciis, ke, armite nur per hakilo, li preskaŭ ne povos defendi sin kontraŭ tiu feroca monstro — kaj Alicia; ho, Dio, li pensis, kio poste okazos ĉe Alicia?

Ekzistis tamen ŝanceto atingi la kabanon. Li turnis sin kaj kuris al ĝi, alarmkriante al la edzino, ke ŝi enkuru kaj fermu la pordegon se la simio malebligos lian retreton.

Damo Greystoke estis sidanta iomete for de la kabano, kaj, aŭdante lian krion, ŝi levis la rigardon kaj vidis la simion salti, nekredeble rapide je tiel granda kaj mallerta besto, por interkapti Clayton.

Ŝi suflorkrie resaltis al la kabano, kaj, enirante, faris retrorigardon, kiu terurplenigis ŝian animon, ĉar la bruto jam intervenis antaŭ ŝia edzo, kiu nun staris, nekapabla eskapi, tenante la hakilon kaj preta svingi ĝin kontraŭ la koleregan beston, kiam tiu finatakos.

"Fermu kaj riglu la pordon, Alicia," kriis Clayton. "Mi povos fini tiun per mia hakilo."

La simio estis granda virbesto, cent-kvindek-kilograma. Ties kruelaj, proksimaj okuloj glimis pro malamo desub la hirtaj brovoj, kaj la grandaj pikdentegoj nudis je hororiga graŭlo kiam li paŭzis antaŭ la predulo.

Trans la ŝultro de la brutulo, Clayton povis vidi la sojlon de la kabano, nur dudek paŝojn for, kaj lin inundis ondego da hororo kaj timo kiam li vidis elveni sian junan edzinon, armitan de unu el liaj fusiloj.

Ĉiam ŝi timis pafilojn, kaj rifuzis eĉ tuŝi ilin, sed nun ŝi alkuris la simion, montranta la timomankon de leonino, kiu protektas siajn idojn.

"Reiru, Alicia," kriis Clayton, "pro Dio, reiru."

Sed ŝi rifuzis atenti, kaj ĝuste tiam la simio atakis, kaj Clayton ne povis plu paroli.

La viro tutforte svingis la hakilon, sed la fortega brutulo ekkaptis ĝin en siaj teruraj manoj, kaj, ŝirante ĝin el la teno de Clayton, forĵetis ĝin flanken.

Sendefende graŭlante, li saltis al sia sendefenda viktimo, sed antaŭ ol la dentegoj atingis la sopiratan nukon, ekknalis, kaj kuglo eniris la dorson de la simio inter la ŝultroj.

Ĵetinte Clayton-on teren, la besto turnis sin al tiu nova malamiko. Tie antaŭ li staris la terurita junulino, vane provante pafi ankoraŭ unu kuglon en la beston; sed ŝi ne komprenis la meĥanismon de la pafilo, kaj la batilo falis senrezulte sur uzitan kartoĉon.

Preskaŭ samtempe Clayton restariĝis, kaj ne pensante pri la tute senespereco de la afero, li alkuris por fortiri la simion de la sternita formo de la edzino.

Li sukcesis preskaŭ senpene, kaj la granda amaso inerte ruliĝis sur la torfo antaŭ li — la simio jam mortis. La kuglo plenumis sian devon.

Hasta pririgardo de la edzino rivelis nenian postspuron sur ŝi, kaj Clayton konkludis, ke la brutego mortis dum ĝi saltis kontraŭ Alician.

Li zorge levis la ankoraŭ senkonscian formon de sia edzino kaj portis ŝin en la kabaneton, sed pasis almenaŭ du horoj antaŭ ol ŝi rekonsciiĝis.

Ŝiaj unuaj vortoj iomete timigis Clayton. Dum iom da tempo post rekonsciiĝo, Alicia mire ĉirkaŭrigardis en la kabaneto, kaj poste, kontente suspirante, diris:

"Ho, Johano, kiel bele estas, esti hejme! Kara, mi havis teruran premsonĝon. Mi sonĝis, ke ni jam ne estas en Londono, sed en iu hororiga loko, kie grandaj bestoj atakas nin."

"Tamen, tamen, Alicia," li diris, karesante al ŝi la frunton, "provu redormi, kaj ne ĝeniĝu pri inkuboj."

Tiun nokton, fileto naskiĝis en la kabaneto apud la praarbaro, dum leopardo kriĉis antaŭ la pordo, kaj, de preter la kresto, sonis la baso de leona muĝo.

Damo Greystoke neniam resaniĝis de la ŝoko de la atako fare de la simiego, kaj, kvankam ŝi vivis ankoraŭ unu jaron post la naskiĝo, neniam plu ŝi eliris el la kabano, kaj neniam ŝi vere konsciis, ke ŝi ne estas en Anglio.

Foje ŝi pridemandis al Clayton pri la strangaj noktaj sonoj; la manko de servistoj kaj geamikoj, kaj la stranga krudeco de la mebloj en ŝia ĉambro, sed, kvankam li tute ne provis trompi ŝin, neniam ŝi povis kompreni la sencon de la afero.

Ŝi alie estis tute racia, kaj pro la ĝojo kaj feliĉo, kiun ŝi sentis pri tiu sia eta filo kaj pro la konstantaj atentoj de la edzo, tiu jaro estis por ŝi tre feliĉa, la plej feliĉa de ŝia tuta juna vivo.

Ke ĝi estus plena de ĝenoj kaj antaŭtimoj, se ŝi plene komandus sian mensan kapablon, tion Clayton bone sciis; do, kvankam li terure suferis pro ŝia stato, li foje preskaŭ ĝojis, pro ŝi, ke ŝi ne povas kompreni.

Jam delonge li rezignis pri ia espero pri savo, krom se temus pri hazardo. Kun senĉesa entuziasmo li laboris por beligi la internon de la kabano.

La peltoj de leono kaj pantero kovris la plankon. Ŝrankoj kaj bretaroj vicis laŭ la muroj. Belajn tropikajn florojn entenis strangaj vazoj faritaj de liaj propraj manoj. La fenestrojn kovris kurtenoj el greso kaj bambuo, kaj, plej peniga tasko el ĉiuj, per sia malampleksa sortimento da laboriloj li prilaboris lignaĵojn por nete kovri la murojn kaj plafonon kaj meti glatan plankon en la kabanon.

Milde mirigis lin, ke li entute kapablis fari tian nekutiman laboron. Sed li amis tiun laboron, ĉar ĝi celis ŝin kaj tiun etan vivon, kiu venis por gajigi ilin, kvankam ĝi centoble aldonis al liaj respondecoj kaj al la terureco de ilia situacio.

Dum la posta jaro, Clayton-on kelkfoje atakis la simiegoj, kiuj nun ŝajnis konstante plenigi la distrikton de la kabano; sed, ĉar neniam plu li eliris sen kaj fusilo kaj revolveroj, li malmulte timis la grandajn bestojn.

Li fortikigis la fenestroprotekton kaj fiksis unikan lignan seruron sur la kabana pordo; pro tio, kiam li ĉasis predaĵojn kaj fruktojn — li devis konstante tion fari, por certigi nutraĵojn — li tute ne timis, ke iu ajn besto povos trudi sin en la hejmeton.

Komence, li paffaligis grandan parton de la nutraĵulojn el la kabanaj festroj, sed poste la bestoj lernis timi la strangan loĝejon, de kiu ekaŭdeblis la terura tondro de la fusilo.

Dum ripozo, Clayton legis, ofte laŭte por la edzino, el la libraro, kiun li alportis por ilia nova hejmo. Inter tiuj libroj troviĝis multaj por infanoj — bildlibroj, lernolibroj, legolibroj — ĉar ili ja sciis, ke ilia fileto estos sufiĉe aĝa por tiaj antaŭ ol ili povos esperi reveni al Anglio.

Clayton ankaŭ foje skribis en sia taglibro, kiun li kutimis verki franclingve, kaj en kiu li registris la detalojn de ilia stranga vivo. Tiun libron li tenis ŝlosita en metala skatoleto.

Precize unu jaron post la tago, kiam la fileto naskiĝis, Damo Alicia kviete forpasis dum la nokto. Tiel trankvila estis ŝia fino, ke pasis horoj antaŭ ol Clayton povis konvinki sin, ke la edzino mortis.

Tre malrapide trafis lin la hororo de la situacio, kaj estas dubinde, ĉu li iam plene konsciis pri la egeco de sia malfeliĉo kaj la timinda respondeco, kiu falis sur liajn ŝultrojn pro la prizorgado de tiu eta estaĵo, lia fileto, ankoraŭ mamnutrenda bebo.

La lastan skribaĵon en la taglibro li faris la matenon post ŝia morto, kaj tie li listigis la tristajn detalojn per fakteca maniero, kiu aldonas al la patoso de la afero; ĉar ĝi elspiras lacan apation naskitan el longa malĝojo kaj senespereco, kiun eĉ tiu lasta kruela bato ne povus veki ĝis plua suferado:

Mia fileto krias por nutraĵo — ho, Alicia, Alicia, kion mi faru?

Kaj, kiam Johano Clayton skribis tiujn finajn vortojn — neniam plu lia mano aldonos novajn — li lacege faligis la kapon sur la etenditajn brakojn, kie ili ripozis sur la tablo, kiun li konstruis por ŝi kuŝanta senmova kaj malvarma sur la lito apud li.

Dum longa tempo nenia sono rompis la mortosimilan silenton de la ĝangala tagmezo — nur la kompatinda kriado de la eta virinfano.


(1) La "simiegoj" de Tarzan evidente ne estas la afrikaj ĉimpanzoj, kaj goriloj aperas en la romano kiel tute aparta speco. Philip Jose FARMER — kies Esperanta traduko de parto el la romano bedaŭrinde ne disponeblas — aliloke sugestas, ke ili vere ne estas simioj, sed homoidoj, similaj al la nordamerika saskaĉo aŭ la azia jetio.

Al ĉapitro 4